Aan het begin van de Nolledijk treft u een plaquette aan met de geschiedenis van het windorgel. De (kweek)bamboes zijn voorzien van gaten; als de wind er langs blaast, ontstaan er diverse tonen. Staande tussen de 30 orgelpijpen hoort u, afhankelijk van de wind, de sonore bromtonen. De ontwerpers Mass and Individual Moving (Brussel) hadden het plan om van Kameroen (West Africa) tot de Noordpool langs de kust windorgels te realiseren. Dit geluidskunstwerk moest symbool staan voor de culturele verbondenheid tussen de volkeren.
Van ver is het Windorgel al te zien, maar om het te horen moet u er heen. Als de wind meewerkt en u zich opstelt tussen de pijpen, hoort u een sonoor gebrom. Mass and Individual Moving uit Brussel ontwierp het idee van het Sound Stream project en trok hiervoor naar Kameroen waar ze een flinke voorraad bamboe ophaalden. Daarmee moest een reeks windorgels langs de kustlijn van Europa worden opgericht als beelden van de verbondenheid met Afrika: de wind die de buizen tot klinken brengt komt vaak uit het Zuiden. Het plaatsen van windorgels als symbool van culturele verbondenheid tussen volken en culturen houdt tot nu toe gelijke tred met de sociale ontwikkelingen. Slechts drie orgels vormen tot nu toe de schaarse schakels tussen Zuid en Noord. Dat maakt de waarde van het Vlissingse windorgel er alleen maar groter door. Bij de eerste plaatsing van het windorgel in 1975 werden de bamboestokken tot 1 meter diep in het zand geplaatst. Door een storm werd het windorgel een jaar erna vernield. Toen is besloten het te plaatsen op de huidige locatie. De dertig uit Japan afkomstige pijpen waren in tegenstelling tot het eerste ontwerp, waarbij het publiek tussen de orgelpijpen kon wandelen nu in een strakke rij geplaatst op een betonnen fundering verbonden met de bunker. In 1982 werd het windorgel weer vernield, nu niet door een storm maar door vandalen. Toen echter bleek ook hoe de Vlissingers van hun windorgel houden. Er werd via een sponsoractie geld ingezameld dat verdubbeld werd door de RaboBank. De gemeenteraad betaalde het ontbrekende deel om het bamboeorgel te herstellen. In 1983 werd dan deze derde en, naar men hoopt, definitieve versie weer in gebruik gesteld. De zitbank is geconstrueerd op de voormalige sokkel van het tweede orgel.
Mass and Individual Moving werd opgericht door de Belgische kunstenaar Raphael Opstaele en paste in het culturele klimaat van de jaren ’70. Hun werk kwam tot stand door samenwerking van maatschappelijk gerichte kunstenaars, die ook het milieu hoog in het vaandel hielden. Vandaar ook hun keuze voor bamboe als natuurlijk materiaal. Een ander project was het bouwen van een reusachtige mobiele drukpers van bamboe. Ze reisden hiermee van plek naar plek, drukten er maatschappelijk geëngageerde teksten mee en vroegen voorbijgangers mee te helpen. In Middelburg deden ze een intrigerende bijdrage aan het ‘Podio del Mondo per L’Arte’ (naar ontwerp van Marinus Boezem) met hun “Radioactief Monument”. Mass and Individual Moving plaatste een granietsteen met daaronder een in beton gegoten loden koker. Daarin zat een met tritium 3H bestreken pingpongballetje met een stralingswaarde, die volgens de kunstenaars te vergelijken is met het lichtgevend materiaal op de wijzers van 3 wekkers. Op de steen is ook de datum van ontzegeling aangebracht (2076) waarop een gegraveerde boodschap gelezen zal worden.
1975 – herbouw 1984
Gemeente Vlissingen
oorspronkelijk idee Nieuwe Muziek Zeeland
Bunker -Nollenhoofd
bamboe en staal
assemblage
fietsroute 1 11
fietsroute 2 21